Blog Amma Asante: Wie is solidair met wie?

In principe wel ja, maar de vraag is wie solidair is met wie? En nog interessanter, vind ik, hoe zorgvuldig gaan we met onze werkzoekenden om? Daarvoor is het nodig om wat beter te kijken. De afgelopen jaren is er namelijk veel veranderd. De instroom in de sociale werkvoorziening en de Wajong is gestopt. Laatst hoorde ik andere cijfers. Mensen die niet bij de sociale werkvoorziening (kosten 25.000 euro per jaar) terecht kunnen, hebben een verhoogd risico om op andere plekken naar boven te komen: in de criminaliteit. Hou je vast: naar schatting 45 procent van de gevangenispopulatie heeft een (licht) verstandelijke beperking: kosten 129.000 euro per jaar.

Ik heb het al zo vaak gezegd: als je aan de ene kant sterk gaat bezuinigen dan komen de kosten op een ander vlak terug. Niet direct, maar wel na verloop van tijd. We zitten nu met een krappe arbeidsmarkt. Wat we ook zien dat al jaren de re-integratiemiddelen voor de WW zowat zijn afgeschaft. Gemeenten zeggen dat ze niet genoeg geld hebben om mensen te begeleiden naar werk. Wie arbeidsongeschikt is en een inkomensdaling van minder dan 35% heeft, krijgt geen uitkering. Er zijn veel mensen die in geen enkele regeling terug te vinden zijn en ook geen hulp krijgen om aan de slag te gaan. Mensen die we wél hard nodig hebben in deze tijd maar die op deze manier, vrees ik, permanent aan de kant blijven staan.

Dat het écht anders kan hebben we de afgelopen twee jaar gezien met alle steunmaatregelen tijdens de coronapandemie. Er zijn miljarden vrijgemaakt voor economische steun aan bedrijven en ondernemers met de NOW-regeling, kredieten, belastingpauzes en de TOZO.
We hebben eens gekeken hoeveel steun werknemers hebben gekregen in die tijd. Natuurlijk, bedrijven bleven overeind en daarmee hun baan. Maar voor de rest is er geen cent voor hen uitgetrokken. Terwijl ze wel behoefte hadden aan een verlenging van de WW als de werkloosheid op een verkeerde moment was begonnen.
Nog meer? Vorige week heeft het onderzoek ‘Als verrekenen een beperking is’ van Muzes, Optimalistic en Stimulans een KWI-award gewonnen. De uitkomsten zijn vorig jaar uitgebreid besproken: wie vanuit een uitkering gaat werken, is zijn inkomen niet zeker of kan nare ‘verrassingen’ verwachten zoals terugvordering van toeslagen. Laat dat eens goed bezinken: deze mensen gaan aan de slag, doen precies wat van hen wordt verwacht en krijgen de rekening gepresenteerd. Ik kan er met mijn pet niet bij.
Zet dat weer af tegen handelaren in onroerend goed of bitcoins van wie de vermogenswinsten onbelast zijn in dit land.

Wie is nu solidair met wie? Wie moet de rekening betalen? Dat zijn de mensen die het even niet redden. Mensen die kortere of langere tijd een uitkering hebben. Iedereen die aan de slag wil, maar wordt tegengewerkt.
Wat ik denk? Onze sociale zekerheid zit op een dood spoor. We sluiten allang niet meer aan bij de dagelijkse werkelijkheid van mensen. Ergens is voor heel veel mensen een verkeerde afslag genomen.
We moeten snel naar een toekomst met een stelsel dat wel werkt, dat mensen kansen biedt. Een stelsel waar we als samenleving weer trots op kunnen zijn en waarvoor we ons niet kapot hoeven te schamen.

Amma Asante
Voorzitter LCR