De LCR is gevraagd een burgertoets uit te voeren voor het Besluit proactieve dienstverlening. Het Besluit is een uitwerking van de Wet proactieve dienstverlening en bepaalt de kaders voor de uitvoering van de Wet. Op deze manier kan worden bepaald wie welke gegevens voor welke doel(en) mogen uitwisselen om burgers te wijzen op regelingen waar ze gebruik van kunnen maken.
De LCR heeft in 2024 laten weten voorstander te zijn van de Wet proactieve dienstverlening, omdat deze kan bijdragen aan bestaanszekerheid. Er waren toen ook al enkele kritische kanttekeningen die nog altijd gelden voor dit Besluit. Zo is de LCR bang dat de beleidsvrijheid van gemeenten ook leidt tot verschillen. Gemeenten een duidelijker opdracht voor proactieve dienstverlening meegeven, is dan ook zeer aan te bevelen.
De LCR is bovendien voorstander van een opt-out mogelijkheid, maar waarschuwt voor een algehele opt-out. Burgers kunnen vaak de gevolgen daarvan niet overzien voor hun inkomen. Het zou daarom ook goed zijn dat zij hun eerdere opt-out nog kunnen herzien.
Sommige voorzieningen, zoals gemeentelijke kwijtscheldingen van belastingen en lokale minimaregelingen, zouden ambtshalve toegekend moeten worden, zodat mensen daar geen omkijken meer naar hebben. Dit omdat meestal duidelijk is wie van een minimuminkomen moet rondkomen.
Bij experimenten met proactieve dienstverlening moet gekeken worden naar de geldigheid van een dataset versus de duur van experimenten. Vaak kan al eerder geconcludeerd worden of een experiment haalbaar is.
De LCR vindt verder dat de gegevens nooit in het nadeel van een burger mogen worden gebruikt. Om te voorkomen dat de gegevens voor andere doeleinden worden gebruikt, is het raadzaam een bepaling toe te voegen die burgers beschermt tegen negatieve effecten op bestaanszekerheid en participatie.
Wil je op de hoogte blijven van wat er speelt binnen de LCR en de onderwerpen waarmee wij ons bezighouden? Schrijf je dan in voor onze nieuwsdienst.