LCR-reactie op IBO-rapport: 'Stelsel eenvoudiger en bescherm burgers'

LCR-voorzitter Fatma Koser Kaya: 'De ingrijpende wijzigingen als het gaat om toegang tot de WIA of de hoogte van de uitkeringen raakt vooral burgers die geen kant op kunnen. Zij moeten worden beschermd. De WIA wordt bovendien betaald door werkgevers en werknemers. Als er minder mensen in de WIA komen en meer mensen afvloeien in de bijstand of helemaal geen uitkering meer krijgen, heeft dit grote gevolgen. Vooral voor mensen zelf die in de kou komen te staan. En voor de kosten van de bijstand die daardoor kunnen gaan stijgen.'
De LCR pleit daarom voor maatregelen die zorgen voor het vergroten van zekerheid en vertrouwen van mensen. Vanuit dat vertrekpunt is het voor hen gemakkelijker om zonder verlies van rechten te proberen om weer aan de slag te gaan.

De LCR ziet een aantal positieve punten terug. 'Ook hier wordt weer preventie genoemd, net als de LCR in zijn oproep aan de politiek heeft gedaan', zegt Fatma Koser Kaya. 'Re-integratie is een ander positief aspect in het rapport. Dat levert voor mensen in de WIA nu nog te weinig op. Dan lijkt mij dat je eerst maar eens werk moet maken van goede begeleiding passend bij de mensen. Dus hiervoor is een goed preventie- en re-integratiebeleid nodig.'
De regionale werkcentra zouden hier veel meer in kunnen betekenen áls hier meer op ingezet wordt. Er kan veel meer gebeuren met re-integratie in de periode dat mensen nog ziek zijn. Dan is een betere samenwerking tussen werkgevers, arbodiensten en UWV noodzakelijk is. Ook naar een goede inbreng van artsen kan worden gekeken.
Andere goede aspecten zijn dat de periode van de loondoorbetalingsplicht niet moet worden verkort naar één jaar. ⁠Er is de aandacht voor betere samenwerking tussen artsen om het beoordelingsproces te versterken. Om vertrouwen onder mensen te kunnen laten groeien en de kans op re-integratie toe te laten nemen, is het herlevingsrecht (terugkeer in zelfde rechten) een goede oplossing. Het IBO ziet dat psychische aandoeningen een steeds en blijvend groter aandeel vormen in de WIA-instroom en dat een beter preventie- en re-integratiebeleid hiervoor nodig is. Duidelijke oplossingen zijn er nog niet.

Het belangrijkste negatieve aspect in het rapport is het afschaffen van de IVA. Koser Kaya: 'Die biedt voor een groep die echt moet werken aan herstel óf die helemaal niet meer kan werken wel de nodige rust. Je kunt ook hier beter kijken naar maatwerk.'
De LCR vindt ook dat het niet aan de wetgever is om medische richtlijnen vast te stellen. Daardoor zouden grote groepen zieken buiten de boot kunnen vallen. Hiervoor zou een commissie mét inbreng van burgers een rol moeten spelen. Een ander zorgelijk punt is de optie die in het rapport wordt genoemd om een basisverzekering op niveau van het wettelijk minimumloon (WML) in te stellen. Dan heeft de uitkering geen enkele relatie meer met het eerdere loon en bestaat in feite de werkgerelateerde inkomensverzekering niet meer.