Stop overhaaste invoering 'Super-SyRI'

In een brief aan het kabinet roept de maatschappelijke coalitie die in februari de rechtszaak tegen SyRI won de regering op de invoering van een grotere datasurveillancewet (WGS) op te delen en uit te stellen. De eerste schriftelijke behandeling van het wetsvoorstel staat nu gepland op 27 mei in de Tweede Kamer.

Het kabinet slaat met het WGS-voorstel de hevige kritiek van organisaties, de negatieve adviezen van de Raad van State en de Autoriteit Persoonsgegevens in de wind. Dat is op zich al ernstig. Daar bovenop is het voorstel op het laatste moment uitgebreid met vier publiek-private SyRI’s, samenwerkingsverbanden die nog niet in de eerste versie van het wetsvoorstel stonden. De Raad van State stelde juist dat elk samenwerkingsverband een afzonderlijke wet vereist.

Het kabinet doet het tegenovergestelde van wat de Raad van State adviseert! De wet wordt zo complex dat een grondige parlementaire behandeling van alle onderdelen vrijwel onmogelijk wordt. Daar komt bij dat met deze handelswijze de Raad van State en de Autoriteit Persoonsgegevens buitenspel worden gezet in hun wettelijke adviesrol.

Het hele voorstel roept sowieso vragen op. De WGS biedt, vergeleken met SyRI, nog ruimere mogelijkheden om grootschalige datasurveillance toe te passen op burgers en om schaduwadministraties aan te leggen voor uiteenlopende doelen. In de SyRI-wetgeving was dit beperkt tot overheidsdatabases. Onder de WGS kunnen alle data die bij publieke en private partijen liggen opgeslagen worden gekoppeld en geanalyseerd. Er lijkt niets geleerd te zijn van SyRI en de toeslagenaffaire van de Belastingdienst.